Spekkoek: Lekkernij in laagjes

Spekkoek is niet zomaar een gebakje, dit is een spectaculair gebakje! Met een unieke geschiedenis, een bijzondere bereidingswijze, een karakteristieke smaak en een feestelijke uitstraling. Van oudsher werd spekkoek alleen bij speciale gelegenheden geserveerd, maar of het nou spekkoekdag is of niet… Wat ons betreft is elke dag speciaal! Er is dus altijd een goede reden om zelfgemaakte spekkoek op tafel te zetten.

Oorsprong van de spekkoek

Spekkoek is een Indische cake- of koekachtige lekkernij die is ontstaan tijdens de koloniale tijd in Nederlands-Indië. Over de oorsprong ervan gaan verschillende verhalen de ronde. De één zegt dat het is afgeleid van de Duitse kruidige en gelaagde Baumkuchen, welke aangepast werd op de grondstoffen die in Nederlands-Indië beschikbaar waren.

De ander zegt dat Nederlandsers die in Indië woonden, terugverlangden naar de oer-Hollandse winters met peperkoek en speculaas. Om het gevoel van thuis naar Nederlands-Indië te halen, mengden ze de Indische Lapis legit met speculaaskruiden, en voila! De spekkoek was geboren. Nog weer anderen beweren dat de koek gebaseerd zou kunnen zijn op de laagjescake bebinca, afkomstig uit de voormalige Portugese koloniën in Azië. De waarheid ligt waarschijnlijk ergens in het midden. Wat in ieder geval als een paal boven water staat, is dat we deze lekkernij voor geen goud meer willen missen.

Indische spekkoek

Deze Indische variant kenmerkt zich door de opbouw in twee verschillende kleuren laagjes cake die elkaar om en om afwisselen. In het oorspronkelijke recept wordt de donkere laag gemaakt met bruine suiker en de lichte laag met witte suiker. Later werden er ook varianten verzonnen, waarbij gebruik werd gemaakt van cacao of bijvoorbeeld pandan om de lichte lagen groen te kleuren.

De basis van de koek bestaat uit boter, suiker, bloem, vanillesuiker, ei en zout. Daaraan wordt een flink rijtje kruiden toegevoegd: anijs, foelie, kruidnagel, nootmuskaat en kardemom. En dat samen zorgt voor die kenmerkende smaak.

Tegenwoordig is spekkoek op veel plaatsen te koop; in toko’s, bij de groothandel, maar ook bij sommige supermarkten. Toch is het natuurlijk het allerleukst om het ook eens zelf te bakken! We zijn immers echte bakkermakkers nietwaar? Houd er wel rekening mee dat de bereiding van spekkoek vrij bewerkelijk en niet eenvoudig is. De koek moet namelijk laagje voor laagje worden gebakken. Neem er dus lekker de tijd voor, dan komt het helemaal goed.

De naam

Indische spekkoek wordt soms verward met het Nederlands-Indische gerecht kue lapis, omdat

die naam letterlijk ‘cake in laagjes‘ betekent. Hoewel kue lapis ook echt uit laagjes is opgebouwd, gaat het bij deze lekkernij niet om laagjes cake, maar om laagjes gestoomd beslag die lijken op pudding- of gelei in verschillende kleuren.

In het huidige Indonesië noemen ze de koek vaak spekuk of lapis legit. De naam spekkoek is ontstaan, doordat de cake met om-en-om gekleurde laagjes heel erg leek op doorregen spek of ontbijtspek.

Aan de bak

Nu je alles weet over spekkoek, is het tijd om aan de bak te gaan! Zoals gezegd, het is een bewerkelijk recept, maar zeer zeker de moeite waard. Onze bakkers gingen je al voor en maakten Moskovische spekkoek, spekkoek met chocolade en een kleurrijk kek lapis spektakel. Door de bijzondere laagjes van spekkoek kun je er spectaculaire patronen mee maken. Laat je inspireren door de bakkers, of begin gewoon met een lekker basisrecept waar je eventueel wat chocolade aan kunt toevoegen. Veel bakplezier! En vergeet niet het resultaat met ons te delen via #HHB en #HeelHollandBakt.

Spekkoek met chocolade Moskovische spekkoek Kleurrijke kek lapis  crumble brownie