Tot eind jaren negentig was de kroket de populairste en meest gegeten snack van Nederland. Hoewel we hem tegenwoordig herkennen als typische snack bij de snackbar, was de kroket van oorsprong een slagers- en banketbakkersproduct.

In de 19e en 20e eeuw was de kroket zelfs HET visitekaartje van de luxe banketbakker. Hij werd geserveerd met een toefje krulpeterselie op een chique wit servet. Wat is het verhaal achter deze lekkernij, welke varianten zijn er en hoe maak je je eigen kroket?

Geschiedenis van de kroket

De vleeskroket kent zijn oorsprong waarschijnlijk in Frankrijk en is voor het eerst beschreven door de kok van Lodewijk XIV in het kookboek Le cuisinier royal et bourgeois uit 1705. Deze zogenaamde croquet had de afmeting van een ei. De vulling werd zonder ragout bereid, maar wel gepaneerd en vervolgens gefrituurd, in reuzel. De oudste Nederlandse kroket dateert uit 1830 en is naar recept van de kok van koning Willem I. Het werd gemaakt van overgebleven gaar vlees dat werd gepaneerd met vers bruidkruim en in de koekenpan werd gebakken. Destijds diende het als chic tussengerecht, pas na de Tweede Wereldoorlog werd de kroket een populaire snack. Tot 1996 was het zelfs de meest verkochte snack in snackbars en cafetaria’s, maar inmiddels is hij van de troon gestoten door de frikadel.

Het frituren van deeg kent zijn oorsprong trouwens in de landen rondom de Middellandse Zee, waar goede olijfolie ruim voorhanden was. In de bakkerijen van farao Ramses III werden al kleine broodjes in olie gebakken. De techniek van frituren werd via kruisvaarders naar West-Europa gehaald.

Varianten

De kroket kent vele varianten. Niet alleen per land, maar zelfs per regio kan de kroket volledig verschillen. Zo zijn ze in het Zuiden van Nederland dol op de draadjesvleeskroket, de zogenaamde ‘slagerskroket’, terwijl ze in het Westen meer fan zijn van de blokjesvleeskroket, de zogenaamde ‘patissierskroket’. De Belgen staan bekend om hun aardappelkroket, terwijl de Engelsen juist een kei zijn in het maken van kaaskroketten. In Barcelona bestonden vroeger croqueteria’s waar maar liefst 43 verschillende soorten kroketten over de toonbank gingen. In Frankrijk serveren ze in enkele kroegen zelfs bitterballen, boulettes de hachis. En in Italië hebben ze een heel assortiment met idyllische namen als crochette, suppli of arancini.

De mogelijkheden zijn eindeloos, want je kunt de kroket vullen zoals je zelf wilt! Wat dacht je van de goulashkroket, kalfskroket, kipkroket of satékroket? Of ga je voor een vega variant zoals de groentenkroket, kaaskroket, aardappelkroket, aspergekroket of een zoete speculaaskroket?

Kroketweetjes

Wist je dat…

• De gemiddelde kroket een lengte heeft van 10,5 centimeter en een diameter van 3 centimeter?
• Op 27 oktober 2007 de grootste kroket van Nederland werd onthuld op het Rembrandtplein in Amsterdam? Hij was ruim 1,3 meter lang en woog 225 kilo.
• In Nederland per jaar 300 miljoen kroketten worden geconsumeerd? Dat zijn er zo’n 25 per persoon.
• In 1945 de eerste kroketwinkel in Amsterdam werd geopend? De overheid schreef in die periode voor dat een croquette van 50 gram maximaal 55 cent mag kosten.

Aan de bak

Nu je alles weet over deze fijne snack, is het is tijd om de mouwen op te stropen en zelf aan de bak te gaan met de kroket! We geven je een recept voor de vleeskroket, maar daar kun je uiteraard zelf mee variëren.

Dit heb je nodig
Voor de vulling

• 600 gram soepvlees
• Handjevol peterselie
• 1 laurierblaadje
• 1 wortel, in stukken gesneden
• 2 uien, grof gesnipperd
• 1 liter water
• 60 gram boter
• 60 gram bloem
• Peper, zout, foelie, nootmuskaat, tijm naar smaak

Voor het krokante jasje

• Bloem
• 2 eieren
• Wit broodkruim of paneermeel

Verder

• Frituurolie of zonnebloemolie

Zo maak je het

• Braad het stukje soepvlees aan alle kanten mooi bruin. Voeg de peterselie, laurier, wortel, 1 gesnipperde ui en het water toe en laat het vlees zo’n 4 uur stoven terwijl je het af en toe omdraait.
• Haal het vlees uit de pan en laat het afkoelen. Snijd het daarna zo fijn mogelijk.
• Vang de bouillon op, je hebt 500 milliliter nodig.
• Laat de boter smelten en bak de andere ui hierin glazig.
• Voeg in één keer alle bloem toe en roer met een houten spatel tot een papje. Houd het vuur laag.
• Blijf roeren en laat de bloem enkele minuten garen.
• Begin dan met het toevoegen van de bouillon. Voeg beetje voor beetje toe en roer tussendoor steeds tot een glad papje waar geen klontjes meer in zitten.
• Roer steeds goed door en laat even pruttelen.
• Voeg dan het fijngesneden vlees en de kruiden naar smaak toe. Proef goed of hij op smaak is!
• Laat het mengsel volledig afkoelen en zet het vervolgens een half uur in de vriezer.

Paneren en afbakken

• Zet 3 diepe borden klaar. 1 met losgeklopte eieren + een stufje zout, 1 met bloem en 1 met paneermeel of broodkruim.
• Vorm de ragout tot rolletjes (of balletjes als je bitterballen wilt maken).
• Haal de rolletjes door de bloem, vervolgens door het ei en daarna door het paneermeel.
• Zorg dat de kroketten compleet gepaneerd worden, zodat ze tijdens het frituren niet barsten.
• Je kunt de kroketten nu frituren of in de vriezer bewaren.

Meer kroket recepten

Broodje kroket van Robèrt

Barneveldse Kroketjes